Zienswijze GB Openbaar Vervoer 2022-2032

Op 24 februari jl. heeft GB een waardevolle openbare fractievergadering in Ingelum gehouden.

Kopieën van verschillend zienswijzen zijn bij ons terechtgekomen. Waarvoor dank.

Onderstaande ‘zienswijze’ van Gemeentebelangen is ook richting het college van Gedeputeerde Staten van Fryslân gegaan.

---

Aan: het College van Gedeputeerde Staten van Fryslân

Betreft: Aanbesteding openbaar vervoer en optimalisatie lijn 70 en 97
Dronryp, maart 2020.

Geacht  College,

Nieuwe aanbesteding openbaar vervoer 2022-2032

Provincie Fryslân gaat het openbaar vervoer in de provincie binnenkort opnieuw aanbesteden. Uit de gepubliceerde stukken, waaronder het Programma van Eisen, blijkt dat de nieuwe vervoerder wel heel veel ruimte krijgt om buslijnen anders in te gaan delen. De politieke partij Gemeentebelangen in de gemeente Waadhoeke heeft deze ontwikkeling maandag 24 februari jl. gedeeld met de inwoners van de onderstaande dorpen. De nieuwe aanbesteding kan voor zowel inwoners als voor de leefbaarheid op het platteland verstrekkende gevolgen hebben en is ons inziens daarmee in strijd met de wens uit het coalitieakkoord om de leefbaarheid van de dorpen in stand te houden en waar mogelijk te verbeteren. Één van de uitgangspunten van de aanbesteding is dat er geen verslechtering van het openbaar vervoer mag ontstaan.

Voor de dorpen Wier, Berltsum, Bitgum, Bitgummole, Ingelum en Marsum dreigt bijvoorbeeld lijn 71 geheel te verdwijnen. Dit betekent dat men mogelijk 750 meter (Wier) tot ruim 2300 meter (Ingelum) moet reizen om bij een bushalte (lijn 70) in te kunnen stappen. In de meeste gevallen betekent dit dat jeugd, ouderen en minder validen zich middels onverlichte en gevaarlijke buitenwegen met daarop veel landbouwverkeer naar een bushalte verplaatsen.  Niet alleen zeer verkeersonveilig, maar mogelijk dat de jeugd ook nog eens in een sociaal onveilige situatie terecht kan komen. Voor allen een grote zorg, met als gevolg dat men eerder voor eigen vervoer zal gaan kiezen.

Empatec en jeugd

Ook kwetsbare doelgroepen, zoals medewerkers van Empatec, kunnen bij het wegvallen van lijn 71 niet meer met de bus op hun werk komen. Empatec heeft inmiddels hun reactie ook kenbaar gemaakt.  En wat te denken over de jeugd die op vrijdag- of zaterdagavond de disco’s in Berltsum willen bezoeken. Zij kunnen niet meer met het openbaar vervoer in het centrum van het dorp komen!

Vervoer op afroep

In een andere variant zou vervoer op afroep mogelijk zijn met een buurtbuslijn of  “opstapper”, maar hier heeft het busje in totaal een speling van een half uur. Bestel je in dat geval een busje voor 08.00 uur, dan mag de chauffeur je in de tijd tussen kwart voor acht en kwart over acht komen halen. Veelal moeten nog andere passagiers worden opgehaald en kan de reistijd naar Leeuwarden wel oplopen tot een uur of zelfs nog langer. Een goede aansluiting op trein, een andere bus of op tijd op school zijn lukt dan in de meeste gevallen niet meer. Voor forenzen en scholieren is een dergelijke oplossing dus geen optie. Ook niet als men zou instappen bij de afgelegen en sociaal onveilige haltes bij de provinciale weg.

Veel studerende jeugd heeft er doelbewust voor gekozen om thuis te blijven wonen en met het openbaar vervoer naar Groningen en Zwolle te reizen. Voor velen een welkome en betaalbare oplossing die mogelijk wordt gemaakt door de huidige goede openbaar vervoer verbindingen. Het wegvallen van een buslijn, het strekken daarvan of een verslechtering zal voor de jeugd zeer ingrijpend zijn. Mogelijke gevolgen zijn:

 a. dat de jeugd alsnog op kamers moet en daardoor niet meer deel kan nemen aan het dorps – en verenigingsleven;

 b. dat ouders mogelijk niet meer voor het wonen op een dorp kiezen maar liever in Leeuwarden gaan wonen. Dit gaat dan ten koste van het platteland en bevordert krimp.

Zoals eerder aangegeven staat deze ontwikkeling haaks op hetgeen de provincie en de gemeenten feitelijk willen, namelijk een leefbaar platteland, met goede voorzieningen en goed openbaar vervoer. Het project Leeuwarden Vrij Baan is daar een goed voorbeeld van.

Lijn 71 en stadsdienst lijn 1

In de stadsdienst heeft lijn 1 een andere route gekregen en rijdt lijn 71, gedeeltelijk als vervanger van lijn 1,  in het vervolg via de Harlingerstraatweg, de Groene Weide en de Westersingel naar het station. Dat dit een aderlating voor veel passagiers is, moge duidelijk zijn. Als lijn 71 inderdaad zou komen te vervallen, dan vervallen ook de twee haltes bij de wijk Westeinde en de haltes op de Harlingerstraatweg (Europaplein) en de halte bij de Groene Weide. De inwoners van Leeuwarden missen dan voor een groot deel lijn 1 en het vervangend vervoer van lijn 71 raakt men dan ook kwijt.

Lijn 70

Lijn 70 ( de sneldienst via Sint Annaparochie naar Leeuwarden) is s ‘ ochtends overvol. In St. Annaparochie moeten de mensen al staan. Dat geldt voor lijn 71 ook, deze is tussen 07.00 en 08.30 gewoon vol, soms moet je in Berltsum al staan. Lijn 71 en lijn 70 samenvoegen tot één lijn 70 zal tot gevolg hebben dat men altijd moet staan. Een bus later nemen zal gevolgen hebben voor de aansluiting in Leeuwarden en  niet meer op tijd op school of werk kunnen komen. Gemeentebelangen Waadhoeke is het met de gedeputeerde eens dat je geen lege bussen moet laten rijden. Overdag zo tussen 10.00 en 14.30 kun je best met een ander type van vervoer toe. Maar laat deze  wel door de dorpen rijden. Zo blijft Leeuwarden ook voor de ouderen bereikbaar en kan men nog met de bus naar stadse voorzieningen.

Openbaarvervoer omgeving Marsum

De wens om een aantal lijnen te strekken kan zoals al aangegeven vergaande gevolgen hebben voor de dorpen Wier, Berltsum, Bitgum, Bitgummole, Ingelum en Marssum.Mogelijk dat men afziet van het reizen met het openbaar vervoer en voor de auto gaat kiezen. Dat betekent dat het aan de westkant van Leeuwarden mogelijk nog drukker zal worden. Dit staat haaks op de uitgangspunten van “Leeuwarden Vrij Baan”.

Ca. 8 jaar geleden is lijn 71 via de Heliconweg gaan rijden. Dit had tot gevolg dat zeker 30% van de reizigers afhaakten. Voorheen reed men via de Harlingerstraatweg, Groene Weide, Zaailand naar het station. Via de Heliconweg reizen betekende een overstap en extra reistijd om naar de NHL, Bilgaard etc. te reizen. In de loop van de jaren is het aantal passagiers dat met lijn 71 over de Heliconweg reisde weer toegenomen (personeel FEC, Justitie, GAK etc.). 

Nu lijn 71, deels als vervanger van lijn 1 weer via de Harlingerstraatweg, de Groene Weide en nu via de Westersingel naar het station rijdt is de doelgroep FEC, Justitie, GAK het kind van de rekening. Men moet nu bij het Europaplein uitstappen en ca. 15 minuten lopen of  meerijden tot het station en vandaar 10 tot 15 minuten lopen.

Oplossing

De oplossing is eenvoudig, laat lijn 71 in Leeuwarden om en om over de Harlingerstraatweg en de Heliconweg rijden en maak een overstap bij Marsum op lijn 70 en 97 mogelijk. Deze rijden namelijk wel via de Heliconweg of de Slauerhofweg.

Een overstap mogelijkheid bij Marsum ter hoogte van carpoolterrein past niet alleen goed in de visie van Leeuwarden Vrij Baan, maar biedt meerdere voordelen namelijk:

• Men kan gebruik maken van het carpoolterrein en met de bus verder naar Leeuwarden reizen. Forenzen kunnen overstappen met als gevolg minder autoverkeer in Leeuwarden;

• Het crematorium Marsum krijgt eindelijk een bushalte (nu kun je er alleen met de auto komen) en voorziet daarmee in een grote behoefte;

• De bewoners van de Trekwei (Deinum)  aan de noordzijde van het van Harinxmakanaal krijgen eindelijk weer een openbaar vervoerverbinding. Met het wegvallen van de brug bij Deinum is de mogelijkheid om in Deinum op de trein te stappen voor deze inwoners nagenoeg onmogelijk geworden;

• Ritsumasyl krijgt een busverbinding met Leeuwarden, Franeker, Harlingen en Sint Annaparochie;

• Er komt  een overstapmogelijkheid voor de lijnen 70 en 97. Hiermee ontstaat een snelle openbaar vervoerverbinding voor een deel van de dorpen in Waadhoeke met Franeker, Harlingen en kop van de Afsluitdijk vice versa.

Gemeentebelangen Waadhoeke spreekt de wens uit dat een adequaat openbaar vervoernet voor de gemeente Waadhoeke in stand blijft en dat men, waar mogelijk,  naar passende uitbreidingen en oplossingen zoekt.

Namens de fractie van Gemeentebelangen Waadhoeke.

K. Arendz